Miastenia - przeciwciała p. AChR i MuSK, met. IIF (CBA)

Test przydatny w diagnostyce przypadków seropozytywnej miastenii. Miastenia, MG (ang. myasthenia gravis) jest nabytą, autoimmunizacyjną chorobą złącza nerwowo-mięśniowego, związaną z obecnością patogennych autoprzeciwciał. Zaliczana jest do chorób rzadkich, z częstością występowania mniejszą niż 5/10 000 osób lecz wykazującą wzrost. MG dotyka częściej kobiety niż u mężczyzn – stosunek liczbowy przypadków u kobiet i mężczyzn wynosi 3:2.  Choroba może się ujawnić począwszy od wczesnego dzieciństwa, aż do późnej starości. Ma charakter przewlekły. MG rozpoczynająca się przed ukończeniem 18 lat określana jest jako dziecięca (juvenile MG, jMG). Punktem granicznym dla dalszej klasyfikacji MG jest 50. rok życia, stanowiący podstawę rozróżnienia EOMG (ang. early onset MG), miastenii o wczesnym początku od  LOMG (ang. late onset MG) miastenii o późnym początku. MG wykazuje zróżnicowanie nasilenia i umiejscowienia objawów, przebiega zmiennie i nie daje gwarancji wyleczenia. Może przebiegać z izolowanymi objawami ocznymi,  uogólnionym niedowładem mięśni opuszkowych, z zaburzeniami mowy i połykania, osłabieniem mięśni kończyn górnych i dolnych, krańcowo, może prowadzić do niewydolności oddechowej, a nawet groźnych dla życia tzw. przełomów miastenicznych: ciężkiego zaostrzenia objawów choroby, prowadzących do niewydolności oddychania, wymagającej nieinwazyjnej lub inwazyjnej wentylacji wspomaganej. Ogólna śmiertelność chorych na MG w populacji polskiej w latach 2013–2018 wynosiła 3,1–3,5% rocznie. U ponad 85% chorych z tzw. seropozytywną MG, identyfikowane są autoprzeciwciała przeciwko receptorowi acetylocholiny,  anty-AChR (ang. anti acetylcholine receptor). Przeciwciała  te uważane są za przyczynę choroby w 90% przypadków MG uogólnionej.  W około 50% przypadków MG ujemnych w stosunku do anty-AChR (rozpiętość danych piśmiennictwa: 5-70%) identyfikowane są przeciwciała anty-MuSK (ang. Muscle-Specific Kinase antibodies) swoiste dla mięśniowej kinazy tyrozynowej (tzw. MuSK MG). Przypadki takie stanowią  około 4% wszystkich chorych na  MG. Autoprzeciwciała anty-AChR występują w dwóch postaciach: przeciw izoformie dorosłej receptora acetylocholiny (ε) i izoformie płodowej (γ). Współwystępowanie tych przeciwciał ma znaczenie prognostyczne – zwiększa ryzyko przejścia z postaci ocznej MG do postaci uogólnionej. Badanie wykonywane jest metodą immunofluorescencji pośredniej, IIF, z wykorzystaniem jako substratu komórek transfekowanych (CBA, ang. cell based assay) – komórek poddanych transfekcji plazmidem wprowadzającym gen kodujący pożądany antygen – target dla badanych przeciwciał. Wykrywający anty-AChR i  anty-MuSK  test IIF z CBA wykazuje większą czułość diagnostyczną w stosunku do MG niż złoty standard – test radioimmunoprecypitacji , RIPA (ang. radioimmunoprecipitation assay), znany z bardzo wysokiej swoistości (prawie 100%), ale umiarkowanej czułości (nie wykrywa przypadków z niskim poziomem przeciwciał, przeciwciał o niskim powinowactwie i niekiedy, przeciwciał anty-MuSK). Test może być szczególnie przydatny u osób kwalifikowanych do programów lekowych (terapie biologiczne), gdy kryteria włączenia obejmują m.in. potwierdzenie obecności przeciwciał anty-AChR.